صندوق سرمایه‌گذاری عمومی عربستان سعودی در چارچوب برنامه «چشم‌انداز ۲۰۳۰» سرمایه‌گذاری هنگفتی در حوزه ورزش کرده است. در ژانویه سال جاری، صندوق سرمایه‌گذاری عمومی از شراکت سه‌جانبه با مجموعه پیشگام حوزه ورزش‌های موتوری برقی خبر داد، فرمول ئی، اکستریم و مسابقات قایق موتوری ئی۱. اما هدف عربستان سعودی از ورود به حوزه مسابقات موتوری برقی چیست؟

نشریه فوربز در این زمینه با الخاندرو اگاگ صحبت کرده است، مردی که واسطه امضای این توافق بود. او بنیان‌گذار هر سه مجموعه است که «الکتریک ۳۶۰» نامیده می‌شود.

چرا برقی؟

سوالی که پیش می‌آید این است که چرا عربستان سعودی تا این اندازه به مسابقات موتوری برقی علاقه‌مند است.

اگاگ می‌گوید طرح کلی الکتریک ۳۶۰ تنوع‌بخشی است. ممکن است تناقض‌آمیز باشد که کشوری نفت‌خیز حامی مسابقات موتوری برقی باشد. اما عربستان سعودی نیز در پی تنوع‌بخشی است؛ این کشور در نظر دارد اقتصادش را گسترش دهد و در حوزه انرژی مسیری متفاوت را بیازماید.

شاهزاده خالد بن سلطان ‌العبدالله الفیصل، رئیس فدراسیون اتومبیل‌رانی و موتورسواری و همین‌طور رئیس شرکت موتور‌اسپرت، می‌گوید: «از سال ۲۰۱۷، که ولیعهد برنامه چشم‌انداز ۲۰۳۰ را آغاز کرد، چیزهای زیادی در عربستان سعودی تغییر کرد. این نقشه راه عربستان سعودی است تا چگونه اقتصاد و جایگاهش در جهان را تغییر دهد. اتکا به نفت به‌عنوان منبع درآمد اصلی انتخاب خوبی برای عربستان سعودی نیست. به همین دلیل است که اولین رویداد بین‌المللی در عربستان سعودی فرمول ئی بود، تا این پیام را به جهان بفرستیم که ما به آینده و انرژی جایگزین فکر می‌کنیم.»

اهمیت ورزش برای عربستان سعودی

عربستان سعودی میزبان رویدادهای بوکس بوده و ستاره‌های جهان را به لیگ نوپای فوتبالش آورده است. آرامکو، غول نفت و گاز این کشور، یک قرارداد ۱۰ ساله ۴۵۰ میلیون دلاری با فرمول ۱ دارد.

اگاگ می‌گوید: «این موضوع هم با تنوع‌بخشی مرتبط است. یکی از مواردی که ولیعهد همواره ذکر می‌کند این است که می‌خواهد عربستان سعودی را به مکانی دلپذیر برای شهروندانش تبدیل کند تا در آن زندگی کنند. ورزش به عربستان سعودی می‌آید تا به شهروندان این کشور عرضه شود، تا آن‌ها بتوانند بروند و بهترین فوتبال، بوکس، و مسابقه اتومبیل‌رانی را تماشا کنند.»

علاوه بر این، رشد تولید ناخالص داخلی نیز مطرح است و شاهزاده محمد بن سلمان امیدوار است ورزش سهمی ۲.۵ درصدی در رشد تولید ناخالص داخلی داشته باشد، که بخشی از راهبرد تقویت اقتصاد عربستان سعودی و تامین خواسته‌های جمعیت جوان این کشور است.

مبلغی که صندوق سرمایه‌گذاری عمومی به الکتریک ۳۶۰ پرداخته به‌صورت رسمی اعلام نشده است اما حمایت مالی می‌تواند با گسترش نفوذ همراه باشد.

آموزش یک خروجی مهم دیگر پروژه الکتریک ۳۶۰ است، اما بیشتر بر عربستان سعودی متمرکز خواهد بود و همکاری با بخش آموزش عالی را کشور شامل می‌شود. همچنین انتظار می‌رود که این موضوع اثری مستقیم بر آگاهی زیست‌محیطی داشته باشد.

به عقیده اگاگ، نکته کلیدی تمرکز بر نوآوری و فناوری برای محیط زیست است؛ باید نشان داد که این مسابقات به پیشرفت فناوری کمک می‌کند که به‌نوبه خود وضعیت محیط زیست را بهتر می‌کند.

فراتر از نفت

شاهزاده خالد با اشاره به حرکت عربستان سعودی به‌سمت فناوری و انرژی‌های پاک، می‌گوید: «ما می‌خواهیم جایگاهمان به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین کشورهای تامین‌کننده انرژی را حفظ کنیم.»

در حالی که جهان به نقطه اوج استخراج نفت رسیده است و از این پس، صنعت سوخت‌های فسیلی رو به زوال می‌گذارد، عربستان سعودی در تلاش است اقتصاد غیرنفتی‌اش را تقویت کند.

عربستان سعودی در سال ۲۰۲۴ بیش از ۱۵ گیگاوات تولید انرژی تجدیدپذیر خواهد داشت. تقریبا تمام این انرژی خورشیدی است و فقط حدود ۱.۶ گیگاوات از محل انرژی بادی تولید می‌شود.

اما اهداف این کشور در تولید انرژی‌های تجدیدپذیر هر سال بزرگ‌تر می‌شود. در حال حاضر، بر اساس طرح چشم‌انداز ۲۰۳۰، هدف این است که تا سال ۲۰۳۰، هر سال تولید انرژی تجدیدپذیر ۲۰ گیگاوات افزایش پیدا کند و در مجموع به ۱۳۰ گیگاوات برسد.

انتظار می‌رود عربستان سعودی در سال ۲۰۳۰ بین ۵۰ تا ۶۰ میلیون نفر جمعیت داشته باشد. به بیان دیگر، اگر تا آن زمان هدف این کشور برای تولید ۱۳۰ گیگاوات انرژی تجدیدپذیر محقق شود، احتمالا تولید انرژی تجدیدپذیرش دست‌کم دو برابر میزان مورد نیاز خواهد بود. هدف عربستان سعودی این است که میزان مازاد را صادر کند چه به‌صورت مستقیم چه از طریق تولید هیدروژن و آمونیاک که از هیدروژن مشتق می‌شود.

اگاگ می‌گوید: «در بلندمدت، عربستان سعودی می‌خواهد همچنان ابرقدرت حوزه انرژی باشد، حتی بعد از زمانی که دیگر به نفت نیازی نیست.»

شاهزاده خالد معتقد است: «ورزش‌های موتوری برقی در راستای این چشم‌انداز قرار دارند، زیرا اگر به صنعت جهان نگاه کنید، در حال حرکت به سمت خودروهای برقی است و مقررات اروپا و سایر کشورها در نظر دارد تا تاریخی خاص وسایل نقلیه احتراقی را ممنوع کند. می‌دانیم که گزینه پس از ۲۰۳۰ برق خواهد بود و تمام خودروسازان بزرگ در حوزه برقی کردن سرمایه‌گذاری هنگفتی کرده‌اند. این مسیر ۲۰ یا ۳۰ سال آینده خواهد بود، مگر اینکه هیدروژن یا فناوری دیگری ثابت کند که امکان‌پذیرتر و پایدارتر است.»